Κοινωνική ευαισθητοποίηση
Προτείνεται για:
Δ, Ε, ΣΤ τάξεις δημοτικού και Α, Β γυμνασίου
Πρωταγωνιστούν:
Ανέζα Παπαδοπούλου, Θέμις Μπαζάκα, Κατερίνα Τσάβαλου
Λίγα λόγια για την υπόθεση του έργου
Η ταινία αναπτύσσει σεναριακά την ιστορία μιας ομάδας παιδιών που παρά το ότι ανήκουν σε διαφορετικές εθνότητες συνεργάζονται αρμονικά και διασκεδάζουν μαθαίνοντας .Η ομάδα αυτή είναι μέρος ενός δικτύου ομάδων με παγκόσμια εμβέλεια. Τα μέλη τους έχουν σαν γνωστικό στόχο να γνωρίσουν και να εμπεδώσουν ότι όλες οι εθνότητες του πλανήτη μας προσέφεραν στο πέρασμα του χρόνου για να δημιουργηθεί η σημερινή πολιτισμική και επιστημονική πραγματικότητα της ανθρωπότητας.
Η αστρονομία, η ιατρική, η αρχιτεκτονική, ο κινηματογράφος και το θέατρο, ο αθλητισμός, γενικά οι επιστήμες, οι τέχνες δημιουργήθηκαν και εξελίχθηκαν στο πέρασμα των αιώνων με τη βοήθεια και την συνεισφορά που προσέφεραν όλοι οι λαοί της γης . Έτσι διαμορφώθηκε το σημερινό επίπεδο τους.
Τα παιδιά θεατές της ταινίας αλληλεπιδρούν με διαδραστικό τρόπο και με τα τηλεχειριστήρια τους αποφασίζουν ποια ενότητα θα παρακολουθήσουν διαμορφώνοντας έτσι με διασκεδαστικό τρόπο τη δομή του έργου. Απαντούν σε ερωτήσεις που τους υποβάλλονται προσεγγίζοντας τον εκπαιδευτικό στόχο της ταινίας.
Με την εποπτεία της Ανέζας (Παπαδοπούλου) και τη συμβολή της Θέμιδας (Μπαζάκα) ,της Κατερίνας (Τσάβαλου) του Πύρρου (Δήμα) και του Νίβο (Νίκου Βουρλιώτης) και αφού επικοινωνήσουν με ομάδες παιδιών από χώρες όπως η Γαλλία, η Ρωσία, η Νιγηρία, η Κίνα, η Αμερική προσεγγίζουν την ιδέα ότι η γη ανήκει σε όλα τα παιδιά του κόσμου. Ανεξάρτητα από το χρώμα του δέρματός τους ή τη θρησκεία που ανήκουν, όλοι έχουν ισότιμα δικαιώματα.
Έτοιμοι λοιπόν, σε συνεργασία με τα παιδιά όλων των λαών της γης, για να διεκδικήσουν, με ειρηνικά μέσα, τα δικαιώματά τους από τους «μεγάλους» που διοικούν τον πλανήτη.
Βασικός σκοπός είναι η κατανόηση της έννοιας του «διαφορετικού» και η καλλιέργεια σεβασμού προς αυτό.
Επιμέρους στόχοι είναι οι εξής:
• Η κατανόηση όλων των μαθητών πως όλα τα παιδιά ανεξαρτήτως εθνικής προελεύσεως έχουν τα ίδια δικαιώματα.
• Η καλλιέργεια αξιών όπως είναι ο σεβασμός, η αλληλεγγύη, και η αλληλοβοήθεια.
• Η ενδυνάμωση του αισθήματος της ομαδικότητας και της συνεργασίας για έναν κοινό απώτερο σκοπό.
• Η εξοικείωση με τον όρο της ΄΄διαπολιτισμικότητας΄΄ και της ΄΄ετερότητας΄΄ (για μαθητές του γυμνασίου).
H συμμετοχή. Οι μαθητές προσπαθούν να βοηθήσουν την ομάδα των παιδιών που πρωταγωνιστούν απαντώντας σωστά με τη χρήση ασύρματων τηλεχειριστήριων σε ερωτήσεις που σχετίζονται με πανανθρώπινες αξίες, συνεργαζόμενοι σε μια κοινή βάση με παιδιά διαφορετικών εθνικοτήτων με ένα κοινό σκοπό.
Η ψυχαγωγία είναι ένα πολύ σημαντικό μέσο, μέσω του οποίου οδηγούνται αποτελεσματικότερα οι μαθητές στην κατάκτηση της γνώσης, μέσα από διασκεδαστικά κινηματογραφικά δρώμενα που εξελίσσονται στην οθόνη. Σε αυτό συμβάλει η ταύτιση των μαθητών με τα παιδιά του έργου. Η υπόθεση αναπτύσσει μια ιστορία όπου πέντε έφηβοι «ταξιδεύοντας» και επικοινωνώντας με παιδιά από όλο τον κόσμο γνωρίζουν και αφομοιώνουν με διασκεδαστικό τρόπο και οπτικοακουστικά μέσα μαζί με τους μαθητές-θεατές την διαφορετικότητα των πολιτισμών.
Η διάδραση μεταξύ των μαθητών και του έργου γίνεται μέσω της χρήσης ειδικών ασύρματων τηλεχειριστηρίων με τη βοήθεια σύγχρονων ηλεκτρονικών προγραμμάτων. Οι μαθητές επιλέγουν σε συνεργασία μεταξύ τους την εξέλιξη της ταινίας. Απαντούν σε ερωτήσεις που αφορούν την «διάκριση», αλλά και σε γενικές ερωτήσεις που αφορούν στοιχεία που συνθέτουν την ιστορία και τον πολιτισμό άλλων χωρών από όλο τον πλανήτη.
Το παιχνίδι γνώσεων, είναι ένα εξίσου σημαντικό εκπαιδευτικό μέσο. Οι μαθητές καθ΄όλη την διάρκεια της προβολής συμμετέχουν σε ένα εκπαιδευτικό παιχνίδι γνώσεων, μέσω των ειδικών ασύρματων τηλεχειριστηρίων. Το παιχνίδι αυτό περιλαμβάνει ερωτήσεις που αντιστοιχούν σε πληροφορίες για διάφορα πολιτισμικά στοιχεία από χώρες του πλανήτη μας. Οι πληροφορίες αυτές παρουσιάζονται στους μαθητές-θεατές με οπτικοακουστικό τρόπο και με βίντεο σύγχρονης αισθητικής. Στο τέλος κάθε ερώτησης εμφανίζεται η σωστή απάντηση από τους ηθοποιούς
Ενδεικτικά παραθέτονται οι ερωτήσεις:
Η Εκεχειρία ήταν ένας θεσμός που εμπνεύστηκαν οι αρχαίοι Έλληνες και αφορούσε στην παύση όλων των εχθροπραξιών κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών αγώνων.
Σωστό ή Λάθος;
Ακολουθεί ψηφοφορία 10 δευτερολέπτων.
Τα παιδιά με τα ασύρματα τηλεχειριστήρια τους επιλέγουν την απάντηση που προτιμούν.
Στο τέλος της ψηφοφορίας οι ηθοποιοί αποκαλύπτουν την απάντηση.
Η ίδια διαδικασία ακολουθεί όλες τις ερωτήσεις.
Ο κορυφαίος εκπρόσωπος της κινηματογραφικής σχολής του ρώσικου φορμαλισμού είναι ο:
1. Κριστόφ Κισλόφσκι
2. Στάνλεϊ Κιούμπρικ
3. Σέρκεϊ Αϊζενστάιν
Στην Ελλάδα το θέατρο έχει τις ρίζες του στις λατρευτικές γιορτές του θεού Δία.
Σωστό ή Λάθος;
Το πρόγραμμα χωρίζεται σε τρεις φάσεις :
• Στην πρώτη φάση, οι μαθητές μπορούν να προετοιμαστούν στον χώρο του σχολείου με δραστηριότητες που προτείνονται, με βάση την ηλικιακή τους βαθμίδα. Σε αυτήν την φάση εισάγονται και κάνουν μια πρώτη προσέγγιση με το θέμα του έργου που αναφέρεταιστο πρόβλημα του ρατσισμό. Οι δραστηριότητες είναι προαιρετικές, ψυχαγωγικές και μπορούν να συνδυαστούν με το αντίστοιχο μάθημα της «Νεοελληνικής Γλώσσας», της «Κοινωνικής και Πολιτικής Αγωγής», ανά τάξη. Ενδεικτικά προτείνονται:
1. Αναζήτηση πληροφοριών και φωτογραφικού υλικού από κάθε ήπειρο (ή χώρα), με σκοπό την δημιουργία ενός κολάζ με πολυπολιτισμικό χαρακτήρα.
2. Παρουσίαση διάφορων λέξεων ή φράσεων σε άλλες γλώσσες, με σκοπό να έρθουν οι μαθητές πιο κοντά σε ξένους πολιτισμούς.
3. Θεατρική αναπαράσταση διαφορετικών πολιτισμών. Επιλογή διαφόρων χωρών και αναπαράσταση με εθνικές φορεσιές, αντικείμενα, συνήθειες διατροφής κ.α.
• Η δεύτερη φάση υλοποιείται από την παρακολούθηση και την διδραστική συμμετοχή στην εκπαιδευτική ταινία. Μέσα στην αίθουσα, πριν ξεκινήσει η προβολή, οι εμψυχώτριες συζητούν με τους μαθητές για το περιεχόμενο της ταινίας, δημιουργώντας τους έτσι τα πρώτα ερεθίσματα για το θέμα που θα ακολουθήσει. Στη συνέχεια, ξεκινάει η προβολή και η διαδραστική αλληλεπίδραση των μαθητών με τα προβαλλόμενα μέρη μέσω των ασύρματων τηλεχειριστηρίων.
• Στην τρίτη φάση, μπορούν οι εκπαιδευτικοί να αξιοποιήσουν την εκπαιδευτική επίσκεψη στο διαδραστικό κινηματογράφο οργανώνοντας εκπαιδευτικές δράσεις ή να ολοκληρώσουν ευκολότερα το αντίστοιχο μάθημα της «Κοινωνικής και Πολιτικής Αγωγής» . Τέλος, μπορούν προαιρετικά να αξιολογήσουν τους μαθητές τους με ένα ερωτηματολόγιο για τα εκπαιδευτικά αποτελέσματα του έργου «Η Γη ανήκει σε όλα τα παιδιά του κόσμου» αλλά και για το κατά πόσο κατέκτησαν όλα όσα έμαθαν από το ψυχαγωγικό παιχνίδι. Αυτό επιτυγχάνεται συγκρίνοντας τα ποσοστά επιτυχών απαντήσεων του ερωτηματολογίου με τα αποτελέσματα των ψηφοφοριών που τους έχουν παραδοθεί σε αρχείο XL μετά την προβολή.
Η θεματική ενότητα που θα μπορούσαμε να εντάξουμε το πρόγραμμα είναι η Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή.
Το πρόγραμμα αυτό αναφέρεται στο κοινωνικό φαινόμενο του ρατσισμού που υπάρχει στις μέρες μας σε όλο τον κόσμο, είτε είναι φυλετικός, θρησκευτικός ή άλλου είδους.
Αναπτύσσει και μεταφέρει στους μαθητές τις αξίες που χρειάζεται να διέπουν τις κοινωνικές ομάδες με σκοπό την εξέλιξη τους και τον περιορισμό της μάστιγας του ρατσισμού .
Συσχέτιση αναλυτικού προγράμματος ανά σχολική τάξη
Δ΄δημοτικού:
Ανθολόγιο Εν. 4 «Ο Νορντίν στην εκκλησιά», Έλσα Χίου
Ν.Γλώσσα Εν. 13 «Όλοι διαφορετικοί, όλοι ίδιοι»
Μελέτη Περιβάλλοντος Εν.7 «Διαφορετικοί λαοί, διαφορετικές γλώσσες»
Ιστορία Κεφάλαιο 23 O «χρυσός αιώνας» της τέχνης
Ε΄δημοτικού:
Μουσική Κεφ. 26 «Οι μουσικές του κόσμου»
Ν. Γλώσσα Εν. 6 «Φίλοι από άλλες χώρες»
Ανθολόγιο Εν. Ι΄ «Ειρήνη και Φιλία»
Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή Κεφ Α’ «Είμαστε πολίτες της Ελλάδας, της Ευρώπης και του κόσμου» και Κεφ. Β’ «Έχουμε δικαιώματα και υποχρεώσεις»
Θρησκευτικά Κεφ Ε’ «Αγωνιζόμαστε για την Ειρήνη»
ΣΤ΄δημοτικού:
Μουσική Εν. 11 «Ο γύρος του κόσμου σε..8’» , 12 «Η μουσική μας ενώνει» 13 «Μουσική χωρίς..σύνορα»
Ν. Γλώσσα Εν. 1 «Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα», Εν. 6 «Η ζωή σε άλλους τόπους», Εν. 15 «Κινηματογράφος – Θέατρο»
Γεωγραφία Εν. Γ’ «Γλώσσες και θρησκείες» , Εν. Δ’ «Ήπειροι»
Θρησκευτικά Εν. ΣΤ’ «Ετερόδοξοι και αλλόθρησκοι»
Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή 1Β. 2. «Ένα σχολείο για όλους», 1Γ.2 «’Αλλα θρησκεύματα στην Ελλάδα», 3Β. 2 «Λαοί και πολιτισμοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης», 3Γ «Τα ανθρώπινα δικαιώματα»
Α΄Γυμνασίου
Αισθητική Αγωγή – MoυσικήΣΤ’ ΕΝ. «2. Χορεύω Ευρωπαϊκά – Βαλς»
Αρχαια Ελληνική Γλώσσα Εν. 6 «Η ομορφιά δεν είναι το παν»
Γεωγραφία Εν. Ανθρωπογενές περιβάλλον Γ1.2 «Η κατανομή των ανθρώπων στη Γη», Γ1.6 «Τόσο διαφορετικοί και τόσο ίδιοι…»
Φυσική Αγωγή «Η ιστορία του αθλητισμού»
Κείμενα Ν. Λογοτεχνίας Εν. 7 «Ταξιδιωτικά κείμενα», Εν.8 «Η αποδημία – o καημός της ξενιτιάς – o ελληνισμός έξω από τα σύνορα – oι πρόσφυγες»
Νεοελληνική Γλώσσα Εν. 7 «Γνωρίζω τον μαγικό κόσμο του θεάτρου και του κινηματογράφου»
Β΄Γυμνασίου
Αισθητική Αγωγή- Μουσική Εν. 1 «Ένας κόσμος . . . μετά μουσικής», Εν. 2 «Σε ρυθμούς… αφρικάνικους» Εν. 3 «Μελωδικοί εξωτικοί αυτοσχεδιασμοί» Εν. 4 «Ευρωπαϊκές προδιαγραφές»
Γεωλογία – Γεωγραφία Εν. 3 «Οι κάτοικοι της Ευρώπης»
Κείμενα Ν. Λογοτεχνίας Εν. 7 «Ταξιδιωτικά κείμενα», Εν.8 «Η αποδημία – o καημός της ξενιτιάς – o ελληνισμός έξω από τα σύνορα – oι πρόσφυγες»
Αισθητική ΑγωγήΘέμα 4 «Εξω-ευρωπαϊκή τέχνη»
Τα εκπαιδευτικά αποτελέσματα που αναμένεται να επιτευχθούν είναι:
Με την ολοκλήρωση των τριών φάσεων του διαδραστικού κινηματογραφικού προγράμματος ο μαθητής έχει έρθει σε επαφή με τη ιδέα:
• Ότι είναι καλό να κατανοεί και να σέβεται οποιονδήποτε άνθρωπο που παρουσιάζει διαφορετικά χαρακτηριστικά ( φυλετικά, θρησκευτικά, ιδεολογικά, γνωστικά) από τον ίδιον.
• Ότι η θετική στάση για τους διαφορετικούς λαούς και τις διάφορες κοινωνικές οµάδες που ζουν στη χώρα µας είναι μια ανθρώπινη και δίκαιη αντιμετώπιση.
• Ότι οι ανάγκες των παιδιών είναι ίδιες, ανεξάρτητα από την εθνικότητα και το φύλο.
• Ότι όλοι οι λαοί της γης έχουν συμβάλλει στην ανάπτυξη των επιστημών ,των τεχνών και την διαμόρφωση του σημερινού σύγχρονου πολιτισμού μας.
Στη συνέχεια, το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου, ακολουθώντας εισήγηση της Αρχής κατά των Διακρίσεων στο Γραφείο Επιτρόπου Διοικήσεως, προχώρησε στη δημιουργία της αντιρατσιστικής πολιτικής «Κώδικας Συμπεριφοράς κατά του Ρατσισμού & Οδηγός Διαχείρισης και Καταγραφής Ρατσιστικών Περιστατικών» τον Ιούνιο 2014. Η ανάπτυξη και εφαρμογή της αντιρατσιστικής πολιτικής ανταποκρίνεται και στην οδηγία Νο 10 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατά του Ρατσισμού και της Μισαλλοδοξίας (ECRI) και συμβαδίζει επίσης με διάφορες διεθνείς και ευρωπαϊκές συμβάσεις που έχει επικυρώσει η Ελλάδα, όπως τη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού, την Οδηγία του Συμβουλίου της Ευρώπης CM/Rec5 από την Επιτροπή Υπουργών προς τα κράτη-μέλη, τη Σύμβαση για την Εξάλειψη όλων των μορφών βίας κατά των Γυναικών, και τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη.
Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο της μετάλλαξης, της ελληνικής αλλά και ευρωπαϊκής κοινωνίας σε πολυπολιτισμική, στηρίζεται η δημιουργία της παρούσας ταινίας. Η ταινία προβάλλει την ανάγκη για συναδέλφωση και συνεργασία όλων των λαών και έχει ως στόχο νακαλλιεργήσειστις συνειδήσεις των μαθητών ηθικές αξίες όπως την αλληλεγγύη και την πρόοδο μέσα από την αλληλοβοήθεια όλων των λαών της γης, καθώς ο χαρακτήρας της εκπαίδευσης οφείλει να καταστεί τελεσίδικα ανθρωπιστικός.
Έτσι λοιπόν η εκπαίδευση ως φορέας διδασκαλίας Διαπολιτισμική Εκπαίδευση – Μετανάστευση – Διαχείριση Συγκρούσεων και Παιδαγωγική της Δημοκρατίας – 253 – των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και ειδικότερα η Διαπολιτισμική Εκπαίδευση, έχει ως έργο να προετοιμάσει τους μαθητές ως πολίτες μιας πολυπολιτισμικής κοινωνίας, ενισχύοντας τον αμοιβαίο σεβασμό και την αποδοχή της διαφορετικότητας (Παλαιολόγου-Γκικοπούλου, Κ. 2005). Με αυτή την έννοια η Διαπολιτισμική Εκπαίδευση έχει να διαδραματίσει ένα σημαντικό ρόλο στα εκπαιδευτικά συστήματα των ευρωπαϊκών χωρών, όπως αυτό της Ελλάδας, προωθώντας την ομαλή ένταξη μαθητών διαφορετικής εθνικής και πολιτισμικής προέλευσης.
Τέλος, ένας ακόμα βασικός πυλώνας στον οποίο στηρίζεται η υπόθεση του έργου είναι πως οι τέχνες , οι επιστήμες και ο πολιτισμός γενικότερα αποτελούν καινοτόμο διδακτική μέθοδο που χρησιμοποιείται στην εκπαίδευση και θα βοηθήσει στην ευαισθητοποίηση των παιδιών απέναντι στο φαινόμενο του ρατσισμού. Η τέχνη στην εκπαίδευση τους βοηθάει να αναπτύσσουν ολοκληρωμένες προσωπικότητες , να αναπτύσσουν ευαισθησία, κριτική σκέψη, ικανότητες στη μάθηση και δημιουργικότητα που βοηθάει στην καλύτερη κατανόηση του εαυτού τους, των άλλων ανθρώπων και του κόσμου γενικότερα (Wick, 2000 και Lawrence,2005a στο Lawrence, 2008:67).
Η Εκπαίδευση μέσω της Τέχνης, αλλά και η αξιοποίηση της Τέχνης στην Εκπαίδευση γίνεται ολοένα και συστηματικότερη τα τελευταία χρόνια (Βρεττός, 1999). Η ένταξη αυτή δεν έχει ασφαλώς στόχο να κατακλύσει το μαθητή με γνώσεις, αλλά τον παρωθήσει να παρατηρήσει, να ερευνήσει, να πειραματιστεί, να φανταστεί και να κάνει τους δικούς του συσχετισμούς, μέσω των συναισθη-μάτων, με επιθυμητό αποτέλεσμα να ενθαρρύνεται η ανακάλυψη, η σύγκριση, ο στοχασμός, η κριτική και δημιουργική σκέψη, έτσι ώστε τελικά ο μαθητής να διαμορφώσει το δικό του σύστημα αξιών (Τριλιανός, 2009: 114-115).
Η ενασχόληση με τις διάφορες μορφές Τέχνης συμβάλλει καθοριστικά στην ανάπτυξη τεσσάρων γνωστικών λειτουργιών, που παρέχονται από τις Τέχνες και όλες μαζί προωθούν τη γενικότερη γνωστική ανάπτυξη του μαθητή. Αυτές είναι η γνωστική ευελιξία, η ενοποίηση της γνώσης, η φαντασιακή σκέψη και η αντίληψη της αισθητικής αξίας της Τέχνης (Efland, 2002: 159).
Βιβλιογραφία
Βρεττός, Ιωάννης Ε. (1999). Εικόνα και Σχολικό Εγχειρίδιο-Επιλογή, Μεθοδολογική προσέγγιση, Ανάγνωση. Αθήνα
Μάρκου, Γ. (1996α) Η πολυπολιτισμικότητα της ελληνικής κοινωνίας. Η διαδικασία διεθνοποίησης και η αναγκαιότητα της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης. Αθήνα: Γενική Γραμματεία Λαϊκής Επιμόρφωσης.
Παλαιολόγου-Γκικοπούλου, Κ. (2005) Ένα διεθνές curriculum για τη διαπολιτισμική εκπαίδευση: αναλυτικά προγράμματα σε Ελλάδα και Γερμανία. Αθήνα: Ατραπός.
Παπαδόπουλος Στ., (2011), Το νομοθετικό πλαίσιο της Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης στην Ελλάδα, Μια ιστορική αναδρομή από το 1913 ως σήμερα, ανακτήθηκε την 15-4-2016 από http://www.diapolis.auth.gr/diapolis_files/nomothetikoplaisio.diapolitismikis.pdf
Τριλιανός, Αθανάσιος (2009). Η Κριτική Σκέψη και η διδασκαλία της. Αθήνα
Efland, Arthur (2002). Art and Cognition.Integrating the Visual Arts in the Curriculum.New York: Teachers College, Columbia University.
Wick, Rainer K. (2000).ΓιοχάννεςΊττεν, Ηεικαστικήπαιδαγωγικήωςολιστικήπαιδαγωγική, μεταφρ: ΣτέλλαΜπεκιάρη, Αθήνα: ΈνωσηΚαθηγητώνΚαλλιτεχνικώνΜαθημάτων , Press Line.
Αναλογιζόμενοι το γεγονός ότι οι δεξιότητες που έχουν αναπτύξει τα παιδιά της σύγχρονης εποχής μέσω της χρήσης των νέων τεχνολογιών, οι οποίες κατευθύνουν σημαντικά τον τρόπο με τον οποίο μαθαίνουν και επεξεργάζονται την γνώση, δεν πρέπει να αγνοούνται από το εκπαιδευτικό σύστημα (Prensky, 2007). Έχοντας ως γνώμονα τα παραπάνω στη διαδραστική ταινία ‘’ Η γη ανήκει σε όλα τα παιδιά του κόσμου/Λέμε όχι στον ρατσισμό’’, χρησιμοποιούνται οι νέες τεχνολογίες στην εκπαίδευση, με την παράλληλη ενσωμάτωση της εικόνας. Η εποπτικότητα άλλωστε του περιεχομένου επιδρά θετικά στην διατήρησή περισσότερου χρόνου στην μνήμη( Βρεττός, 1999), στοχεύοντας στην ευαισθητοποίηση των παιδιών απέναντι στο φαινόμενο του ρατσισμού, στην ανάπτυξη κριτικής σκέψης και στην ικανότητα να δέχονται και να “αγκαλιάζουν” τη διαφορετικότητα. Όλα αυτά ανάγονται από την προβολή των διαφορετικών πολιτισμών, της διαφορετικής κουλτούρας που έχει ο κάθε λαός, της τέχνης, της επιστήμης και του αθλητισμού ως εκπαιδευτικό μέσο για την υλοποίηση του αρχικού στόχου.
Σε μια προσπάθεια προσέγγισης της έννοια της διαδραστικότητας, στην οποία βασίζεται και η παρούσα ταινία, κατανοούμε ότι αποτελεί την «αμοιβαία ανταλλαγή» δράσης μεταξύ ανθρώπων ή μεταξύ ανθρώπων και άψυχων αντικειμένων ή καταστάσεων (Roussou, 2004b). Εστιάζοντας όμως στον τομέα της εκπαιδευτικής επίσκεψης του εκάστοτε σχολείου με στόχο τον εμπλουτισμό των γνώσεων των μαθητών δίνεται έµφαση στην κοινωνιολογική και συναισθητική διάσταση, η διαδραστική εμπειρία ορίζεται γενικότερα ως η εμπειρία κατά την οποία ο επισκέπτης συμμετέχει ενεργά µε φυσικό, συναισθητικό, νοητικό και κοινωνικό τρόπο (Adams&Moussouri, 2002).
Με βάση τα παραπάνω έχουν επιλεγεί μια σειρά από ερωτήσεις (τις οποίες παραθέτουμε παρακάτω ) στις οποίες συμμετέχει διαδραστικά ο μαθητής. Άλλωστε ερευνητές από το χώρο της εκπαίδευσης συμφωνούν ότι η διαδραστικότητα θεωρείται απαραίτητο στοιχείο της μαθησιακής διαδικασίας και θεμελιώδης μηχανισμός για την απόκτηση γνώσης και ανάπτυξης των νοητικών και φυσιολογικών δεξιοτήτων του ατόμου (Sims, 1997). Οι ερωτήσεις αυτές, όπως μπορεί να συμβεί σε ένα τέτοιου είδους κινηματογραφικό πρόγραμμα, είναι κλειστού τύπου και δίνονται στους μαθητές, συνήθως με την δυνατότητα τριών επιλογών προς απάντηση (ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής), ενώ υπάρχουν και ερωτήσεις στις οποίες καλούνται να απαντήσουν με το αν ισχύει ή δεν ισχύει μια υπόθεση (ερωτήσεις Σωστού-Λάθους).
Το περιεχόμενο των ερωτήσεων περικλείει ένα μεγάλο φάσμα θεματικών όπως της αστρονομίας, του αθλητισμού, της αρχιτεκτονικής, του θεάτρου, του κινηματογράφου και της ιατρικής. Οι πρωταγωνιστές -παιδιά από διάφορες χώρες- μέσα από την ιστορία που εκτυλίσσεται με σκοπό να καταλάβουν οι μεγάλοι τις πανανθρώπινες αξίες του καλού και του κακού, χρειάζεται να συνεργαστούν και να αλληλοβοηθηθούν.
Αρχικά, λοιπόν καλούνται οι μαθητέςνα απαντήσουν σε ερωτήσεις φαντασίας που ερωτείται η προσωπική τους άποψη, όπως: «Από πού πιστεύετε ότι κατάγεται ο Λόλη;» ή «». Οι ερωτήσεις αυτές έχουν ως στόχο να κεντρίσουν το ενδιαφέρον των παιδιών και να διεγείρουν την φαντασία τους. Έπειτα,καθ΄ όλη την διάρκεια γίνονται ερωτήσεις προτίμησης ποιας κατηγορίας και ποιάς θεματικής επιθυμούν να δουν. Αφού προβάλλονται τα επιτεύγματα του ανθρώπου , στη συνέχεια γίνονται ποικίλες ερωτήσεις γνώσεων ανά κατηγορία με σκοπό να γίνει κατανοητό πως μόνο χάρη στη συνεργασία και αγάπη των λαών μπορεί να επιτευχθεί πρόοδος και εξέλιξη. Οι ερωτήσεις αφορούν το παρελθόν μέχρι το σύγχρονο παρόν.
Σε όλη αυτήν την διαδικασία, αξίζει να σημειωθεί ότι η επιλογή των απαντήσεων γίνεται συνεργατικά σε ομάδες των δύο ή τριών μαθητών. Η εργασία σε ομάδες, της οποίας η σημασία έχει επισημανθεί από τον Piaget , ο οποίος υποστήριζε ότι ένας σπουδαίος παράγοντας για την ανάπτυξη της γνώσης είναι η κοινωνικοποίηση. Αλλά και άλλοι ερευνητές (Doise-Mugny 1987 κ.ά.) έχουν αποδείξει ότι οι μαθητές εργαζόμενοι σε ομάδες επιτυγχάνουν καλύτερα αποτελέσματα, παρά όταν εργάζονται μόνοι τους. Θα πρέπει , βέβαια, για να είναι περισσότερο αποδοτική , να λαμβάνεται πρόνοια από το διδάσκοντα ως προς τον τρόπο συγκρότησής της και τη δημιουργία κατάλληλου κλίματος εμπιστοσύνης, ευθύνης και συνεργασίας μεταξύ των μελών των ομάδων.
Βιβλιογραφία
• Βρεττός, Ιωάννης Ε. (1999). Εικόνα και Σχολικό Εγχειρίδιο-Επιλογή, Μεθοδολογική προσέγγιση, Ανάγνωση. Αθήνα
• Adams, M., &Moussouri, T. (2002). The Interactive Experience: Linking Research and Practice. In Proc. International Conference on Interactive Learning in • • Museums of Art and Design, London, UK, Victoria and Albert Museum.
• Doise W. &Mugny, G. (1984). The social development of the intellect. OxfordQPergamon Press.
• Piaget, J. (1990). The child’s conception of the world. NewYork: LittlefieldAdams
• Marc Prensky (2007) Students As Educational Game Designers
• Roussou, M. (2004b). Learning by Doing and Learning through Play: an Exploration of Interactivity in Virtual Environments for Children. ACM ComputersinEntertainment, 1(2), ACM Press, [ElectronicJournal].